Côn xe ô tô (hay bộ ly hợp) là cầu nối trung gian giữa động cơ với hộp số, cầu chủ động, và bánh xe.

Vậy tác dụng của bộ ly hợp là gì?

Khi động cơ hoạt động, thì trục khuỷu luôn quay, kể cả khi xe đang dừng bánh và máy ở trạng thái chờ (số 0).

Bạn hãy thử tưởng tượng, nếu bánh xe kết nối vĩnh viễn với động cơ (mà không có bộ ly hợp) thì sao nhỉ? Khi đó xe của bạn sẽ hoạt động giống như xe ô tô điện của trẻ con: cứ động cơ chạy thì bánh xe quay. Còn muốn xe dừng bánh thì động cơ phải tắt đi. Nghĩa là xe đi hay dừng là do động cơ chạy hay không.

Như thế thì quá bất tiện phải không bạn?

Để không bị phụ thuộc như trên, người ta mới nghĩ ra hệ thống côn: cho phép động cơ vẫn hoạt động, còn xe dừng hay chạy, nhanh hay chậm đều được. Như vậy, côn trên xe ô tô có tác dụng chính là đóng hoặc ngắt kết nối giữa máy và bánh xe.

Nếu động cơ chạy và côn đóng kết nối thì bánh xe quay. Nếu ngắt kết nối thì bánh xe quay chậm lại theo quán tính rồi từ từ dừng hẳn. Việc ngắt côn cho phép tài xế tăng giảm số hoặc dừng xe mà động cơ vẫn hoạt động (không bị chết máy).

Trong trường hợp nếu côn gặp sự cố thì việc điều khiển xe sẽ gặp nhiều khó khăn, thậm chí có thể xe không hoạt động… Côn xe thường mắc một số triệu chứng hỏng hóc sau:

1. Đạp côn nặng

Thông thường, sử dụng một chiếc xe thì cảm nhận đầu tiên khi điều khiển là côn và số có nhẹ hay không. Nếu dùng bộ trợ lực côn khi vào số phải cố gắng lắm mới đạp được côn thì có thể nguyên nhân đến từ việc hệ thống điều khiển ly hợp của xe bị thiếu dầu.

Trong trường hợp này nên đưa xe vào gara để bổ sung thêm dầu vào hệ thống, giúp xe ô tô vận hành êm mượt hơn.

Tình trạng này của côn khi ấn nhẹ chân lên bàn đạp ly hợp lúc động cơ đang nổ. Nếu nhấn mạnh chân hơn thì bàn đạp ly hợp hết chấn rung. Điều đó báo hiệu sự hỏng hóc có thể là do khi lắp ráp đĩa ly hợp không chuẩn nên bị di chuyển tại mỗi vòng quay. Hiện tượng này gây hậu quả là ly hợp sẽ bị mài mòn nhanh chóng.

Cách xử lý khi gặp tình huống này, nếu đã có kỹ năng cần tháo côn và lắp lại đĩa ly hợp cho chuẩn; còn nếu không hãy nhanh chóng mang xe đến xưởng sửa chữa để được tư vấn và khắc phục hiện tượng trên.

3. Nhả côn, xe giật

Sau khi cài số, buông chân côn, động cơ bị giật và rung mạnh, sự kết nối của bộ ly hợp không êm. Đây là trường hợp thường gặp phổ biến khi lái xe…

Khi gặp trường hợp này cần đưa xe vào garage để thợ chuyên nghiệp kiểm tra; nguyên nhân có thể do chỉnh chân côn xe ô tô không chuẩn, hoặc do một chi tiết nào đó của bộ ly hợp đã bị vỡ (như gãy lò xo giảm chấn, bàn ép bị nứt,…).

4. Có tiếng kêu khi đạp côn

Đạp côn thấy có tiếng kêu phát ra thì lý do là vòng bi “T” (vòng bi để ngắt ly hợp) bị hỏng, mòn hoặc thiếu mỡ bôi trơn nên xuất hiện tiếng kêu khi ấn vào bàn đạp ly hợp. Khi gặp tình huống này hãy thay vòng bi và bổ sung mỡ bôi trơn.
Có thể kiểm tra một cách rất đơn giản như sau: Khởi động động cơ, cài số, nhả 1/2 hành trình bàn đạp côn thấy xe chuyển động êm, không “giật cục” và khi tăng ga xe “vút nhanh” chứng tỏ côn hoạt động tốt.

5. Xe vượt dốc ì ạch do trượt côn

Khi nhấn ga để vượt dốc hoặc tăng tốc, trong khi vòng tua động cơ lên cao, máy khỏe, nhưng xe lại có vẻ khá ì. Đó là dấu hiệu mô-men từ động cơ không được truyền tới bánh xe do côn bị trượt. Hầu hết nguyên nhân côn bị trượt là do đĩa ma sát bị mòn, một vài trường hợp khác là do dầu của động cơ hoặc hộp số lọt gây mất ma sát.

Hiện tượng côn bị trượt có thể gây tác ảnh hưởng xấu tới một số chi tiết khác. Nếu không được khắc phục kịp thời sẽ làm đĩa côn mới mòn nhanh hơn, cụm ly hợp làm việc kém hiệu quả.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về hệ thống côn xe ô tô. Hi vọng rằng với những gì chúng tôi chia sẻ sẽ giúp ích cho bạn ít nhiều trong quá trình tìm hiểu về bộ phận quan trọng này trên xe của mình nhé.

Liên hệ: PHỤ TÙNG Ô TÔ MẠNH HÀ để được hỗ trợ và xử lý.

Hotline: 0989.839.247

Địa chỉ: Số nhà 162, Ngô Minh Loan, Phường Hợp Minh, Thành phố Yên Bái